Eylemi baslatan neden tam olarak bilinmemesine karsn, arastrmalar birden fazla faktorun etkili oldugunu ortaya koymaktadr. Bu faktorler;
1) Uterusun gerilme teorisi
2) Hormonal uyar
3) Miyometrial aktivitedir.
Uterusun Gerilme Teorisi
Uterus (rahim) gebelik suresince yavas yavas buyur. Buyume srasnda duz kaslarn buyuk bir ksm gerilir, fakat duz kaslar progesteronun gevsetici etkisine bagl olarak kaslmazlar.
Dogumun baslamas ile ilgili eski teorilerden birisi de, uterusun distansiyonunun, iritabilite ve kontraktilite ozelligini arttrmasdr. Uterusun iritabilitesinin artmas sonucunda, oksitosin salnmnn da arttg dusunulmekteydi. Cogul gebelikler ve polihidroamnioz durumlarnda preterm eylem gorulmesi bu durumu desteklemektedir.
Hormonal Uyar
Eylemin hormonal etkilerle baslamas anne,
fetus ve plasentann arasndaki iliski ile gerceklesir. Matemal, fetal ve plasental hormonlarn, dogumun gerceklesmesinde rol oynadklar dusunulmektedir. Dogumda rolu oldugu dusunulen hormonlar;
Oksitosin
Prostoglandinler
Fetal kortizol
Estrojen ve progesterondur.
Oksitosin
: Oksitosinin dogum eylemini baslatmadaki rolu ile ilgili tartsmalar bulunmaktadr. Oksitosinin gorevlerinden birinin, terme yakn donemde uterus dokusundaki oksitosin reseptorlerini sayca arttrarak eylemi baslatmak oldugu savunulmaktadr. Ancak, uterusta bulunan reseptorlerin uterusu oksitosine kars dogum eylemi baslamadan duyarl hale getirmediklerine iliskin sonuclar da bulunmaktadr. Baz arastrma sonuclar da, gebeligin sonunda uterus dokusunun oksitosin salglayarak dogum eyleminin baslamasna katkda bulundugunu ortaya koymaktadr.
Insan ve hayvan deneyleri, eylemde oksitosin duzeyinin arttgn gostermektedir. Ancak eylemin baslamasndan once oksitosin duzeyinin arttgna dair bulgulara rastlanmamaktadr. Bu nedenle oksitosinin eylemi baslatmaktan cok, dogum eyleminde onemli rolu olduguna inanlmaktadr.
Prostoglandinler: Gebelikte prostoglandinler fetal membranlardan (amnion ve koryon zarlarndan) ve deziduadan salglanrlar. Estrojenin prostoglandin salnmn stimule ettigi dusunulmekle birlikte, prostoglandinlerin de oksitosin salnmna yol actgna dair gorusler bulunmaktadr.
Prostoglandinlerin uterusu stimule ederek etkin kaslmalarn baslamasna yol actklar bilinmektedir. Prostoglandin bilesiklerinden birinin
infuzyonu sonucunda gebelikte servikal silinme gerceklesmektedir. Ancak, eylemi baslatmak icin gerekli olan prostoglandin miktarnn anne dokularnda ve fetal membranlarda dogal olarak bulunan miktardan cok daha fazla miktarda olmas gerekmektedir. Termde anne dokularn da bulunan prostoglandin miktarnn, eylemi baslatmada yetersiz oldugunu ortaya koyan calsmalar bulunmakla birlikte, aksi goruslere de rastlanmaktadr. 1994 ylnda Nathanielsz ve Chalis, tarafndan yaplan calsmalarda uterus distansiyonun ve fetal kortizol duzeyinin artmas, progesteronun azalmas ve estrojenin artmas sonucunda, eylemden hemen once prostaglandin duzeyinde artma oldugu saptanmstr.
Kortizol
:Hayvanlar uzerinde yaplan calsmalar, fetal adrenallerden salglanp plasenta uzerinde etkili olan kortizol duzeyinin artmas sonucunda, progesteron yapmnn azalp, prostoglandin salnmnn arttgn ortaya koymaktadr. Bu bulgularn insanlar icin gecerli olmadgna inanlmaktadr, insanlarda eylemin baslamasndan once fetal kanda bulunan kortizol duzeyinde onemli bir artsa rastlanmamstr. Ayrca eylemden once ya da eylem srasnda anne plazmasnda bulunan progesteron duzeyinin azaldgna dair bulgulara da rastlanmamaktadr. Bu nedenle, kortizolun eylemi baslatmadaki rolu tartsmaldr.
Estrojen ve Progesteron
: Hayvanlarda estrojen uterusta bulunan oksitosin reseptorlerinin saysn arttrmaktadr. Progesteronun da hayvanlarda uterusun cevabn azalttg bilinmektedir. Insanlarda estrojen ve progesteron arasndaki denge, gebeligin devamn saglayan onemli bir faktordur. Estrojen uterusun duz kaslarnda kontraksiyon yaparken, progesteron gevsetici etkiye sahiptir. Gecmis yllarda, termde progesteron seviyesinin azaldg ve sonucta estrojenin kontraksiyon yapc etkisinin arttgna inanlrd. Gunumuzde yaplan calsmalar, dogumdan once annenin progesteron duzeyinde degisme olmadgn ortaya koymaktadr.
Myometrial Aktivite
Eylem de (rahim) uterus, kontraksiyonlarn ( kaslmalarn) etkisi ile ikiye ayrlr. Uterusu ikiye ayran cizgiye fizyolojik retraksiyon halkas elenir. Uterusun kaslan ust segmenti dogum eylemi ilerledikce kalnlasr. Alt segmenti ise (serviks ve uterusun alt bolgelerini icerir) incelir.
Uterusun kaslmalarnn sonucunda, ust segmentin kaslar ksalr ve serviksin uzerinden uzunlamasna bir cekilme gerceklesir. Bu olay silinmenin gerceklesmesini saglar. Serviks uzun ve kaln bir yapdan, ince bir yapya donusur. Uterusun kaslar ksalp kalnlasrlar, eylemden sonra eski uzunluklarna ulasamazlar. Bu duruma
brakiastazis
denir. Uterus kavitesinin yuzeyi brakiastazis nedeni ile azalr ve fetus uzerinde bir basnc olusturur.
Her bir kontraksiyonla birlikte uterusun dikey yuzeyi uzarken, yatay yuzeyi ksalr. Bu uzama fetusun uterus alt segmentine dogru itilmesini saglar. Fetusun asaglara dogru inerken yaptg basnca
fetal aksis basnc
denir.
Yukarda sozu edilen teorilerin dsnda, serviksin butunu ile dilate olmasnn ardndan karn kaslarnn kaslmas ile birlikte bebek asagya dogru iner.
Annenin bebegi itme islemi knma olarak adlandrlr. Iknma yolu ile bebek ve plasenta uterustan dsar atlr. Servikal dilatasyonun gerceklesmesinden sonra annenin kndrlmas onemlidir. Aksi takdirde dilatasyon gerceklesmeden once annenin kndrlmas servikste odem ve yaralanmalara yol acar.
Download Nulled WordPress Themes
Download WordPress Themes
Free Download WordPress Themes
Download Premium WordPress Themes Free
online free course
download coolpad firmware
Free Download WordPress Themes
free online course
1) Uterusun gerilme teorisi
2) Hormonal uyar
3) Miyometrial aktivitedir.
Uterusun Gerilme Teorisi
Uterus (rahim) gebelik suresince yavas yavas buyur. Buyume srasnda duz kaslarn buyuk bir ksm gerilir, fakat duz kaslar progesteronun gevsetici etkisine bagl olarak kaslmazlar.
Dogumun baslamas ile ilgili eski teorilerden birisi de, uterusun distansiyonunun, iritabilite ve kontraktilite ozelligini arttrmasdr. Uterusun iritabilitesinin artmas sonucunda, oksitosin salnmnn da arttg dusunulmekteydi. Cogul gebelikler ve polihidroamnioz durumlarnda preterm eylem gorulmesi bu durumu desteklemektedir.
Hormonal Uyar
Eylemin hormonal etkilerle baslamas anne,
fetus ve plasentann arasndaki iliski ile gerceklesir. Matemal, fetal ve plasental hormonlarn, dogumun gerceklesmesinde rol oynadklar dusunulmektedir. Dogumda rolu oldugu dusunulen hormonlar;
Oksitosin
Prostoglandinler
Fetal kortizol
Estrojen ve progesterondur.
Oksitosin
: Oksitosinin dogum eylemini baslatmadaki rolu ile ilgili tartsmalar bulunmaktadr. Oksitosinin gorevlerinden birinin, terme yakn donemde uterus dokusundaki oksitosin reseptorlerini sayca arttrarak eylemi baslatmak oldugu savunulmaktadr. Ancak, uterusta bulunan reseptorlerin uterusu oksitosine kars dogum eylemi baslamadan duyarl hale getirmediklerine iliskin sonuclar da bulunmaktadr. Baz arastrma sonuclar da, gebeligin sonunda uterus dokusunun oksitosin salglayarak dogum eyleminin baslamasna katkda bulundugunu ortaya koymaktadr.
Insan ve hayvan deneyleri, eylemde oksitosin duzeyinin arttgn gostermektedir. Ancak eylemin baslamasndan once oksitosin duzeyinin arttgna dair bulgulara rastlanmamaktadr. Bu nedenle oksitosinin eylemi baslatmaktan cok, dogum eyleminde onemli rolu olduguna inanlmaktadr.
Prostoglandinler: Gebelikte prostoglandinler fetal membranlardan (amnion ve koryon zarlarndan) ve deziduadan salglanrlar. Estrojenin prostoglandin salnmn stimule ettigi dusunulmekle birlikte, prostoglandinlerin de oksitosin salnmna yol actgna dair gorusler bulunmaktadr.
Prostoglandinlerin uterusu stimule ederek etkin kaslmalarn baslamasna yol actklar bilinmektedir. Prostoglandin bilesiklerinden birinin
infuzyonu sonucunda gebelikte servikal silinme gerceklesmektedir. Ancak, eylemi baslatmak icin gerekli olan prostoglandin miktarnn anne dokularnda ve fetal membranlarda dogal olarak bulunan miktardan cok daha fazla miktarda olmas gerekmektedir. Termde anne dokularn da bulunan prostoglandin miktarnn, eylemi baslatmada yetersiz oldugunu ortaya koyan calsmalar bulunmakla birlikte, aksi goruslere de rastlanmaktadr. 1994 ylnda Nathanielsz ve Chalis, tarafndan yaplan calsmalarda uterus distansiyonun ve fetal kortizol duzeyinin artmas, progesteronun azalmas ve estrojenin artmas sonucunda, eylemden hemen once prostaglandin duzeyinde artma oldugu saptanmstr.
Kortizol
:Hayvanlar uzerinde yaplan calsmalar, fetal adrenallerden salglanp plasenta uzerinde etkili olan kortizol duzeyinin artmas sonucunda, progesteron yapmnn azalp, prostoglandin salnmnn arttgn ortaya koymaktadr. Bu bulgularn insanlar icin gecerli olmadgna inanlmaktadr, insanlarda eylemin baslamasndan once fetal kanda bulunan kortizol duzeyinde onemli bir artsa rastlanmamstr. Ayrca eylemden once ya da eylem srasnda anne plazmasnda bulunan progesteron duzeyinin azaldgna dair bulgulara da rastlanmamaktadr. Bu nedenle, kortizolun eylemi baslatmadaki rolu tartsmaldr.
Estrojen ve Progesteron
: Hayvanlarda estrojen uterusta bulunan oksitosin reseptorlerinin saysn arttrmaktadr. Progesteronun da hayvanlarda uterusun cevabn azalttg bilinmektedir. Insanlarda estrojen ve progesteron arasndaki denge, gebeligin devamn saglayan onemli bir faktordur. Estrojen uterusun duz kaslarnda kontraksiyon yaparken, progesteron gevsetici etkiye sahiptir. Gecmis yllarda, termde progesteron seviyesinin azaldg ve sonucta estrojenin kontraksiyon yapc etkisinin arttgna inanlrd. Gunumuzde yaplan calsmalar, dogumdan once annenin progesteron duzeyinde degisme olmadgn ortaya koymaktadr.
Myometrial Aktivite
Eylem de (rahim) uterus, kontraksiyonlarn ( kaslmalarn) etkisi ile ikiye ayrlr. Uterusu ikiye ayran cizgiye fizyolojik retraksiyon halkas elenir. Uterusun kaslan ust segmenti dogum eylemi ilerledikce kalnlasr. Alt segmenti ise (serviks ve uterusun alt bolgelerini icerir) incelir.
Uterusun kaslmalarnn sonucunda, ust segmentin kaslar ksalr ve serviksin uzerinden uzunlamasna bir cekilme gerceklesir. Bu olay silinmenin gerceklesmesini saglar. Serviks uzun ve kaln bir yapdan, ince bir yapya donusur. Uterusun kaslar ksalp kalnlasrlar, eylemden sonra eski uzunluklarna ulasamazlar. Bu duruma
brakiastazis
denir. Uterus kavitesinin yuzeyi brakiastazis nedeni ile azalr ve fetus uzerinde bir basnc olusturur.
Her bir kontraksiyonla birlikte uterusun dikey yuzeyi uzarken, yatay yuzeyi ksalr. Bu uzama fetusun uterus alt segmentine dogru itilmesini saglar. Fetusun asaglara dogru inerken yaptg basnca
fetal aksis basnc
denir.
Yukarda sozu edilen teorilerin dsnda, serviksin butunu ile dilate olmasnn ardndan karn kaslarnn kaslmas ile birlikte bebek asagya dogru iner.
Annenin bebegi itme islemi knma olarak adlandrlr. Iknma yolu ile bebek ve plasenta uterustan dsar atlr. Servikal dilatasyonun gerceklesmesinden sonra annenin kndrlmas onemlidir. Aksi takdirde dilatasyon gerceklesmeden once annenin kndrlmas servikste odem ve yaralanmalara yol acar.
Download Nulled WordPress Themes
Download WordPress Themes
Free Download WordPress Themes
Download Premium WordPress Themes Free
online free course
download coolpad firmware
Free Download WordPress Themes
free online course