İngiltere’de yeni ‘Demir Leydi’ periyodu: ‘Gaf üstüne gaf yapan biri başbakanlık makamına geldi’

ahmetbeyler

New member
Birleşik Krallık’ta temmuz başından beri yaşanan ve bir fazlaca bakanın istifasıyla sonuçlanan hükümet krizinin akabinde 180 bin Muhafazakar Parti üyesi, ülkenin yeni başbakanını bugün belirledi. Boris Johnson hükümetinde istifasını veren birinci isim olan Hint asıllı eski Maliye Bakanı Rishi Sunak ve Dışişleri Bakanı Liz Truss içinde geçen rekabette Truss galip çıktı. bu biçimdelikle Truss, ‘Demir Leydi’ lakabıyla tanınan Margaret Thatcher’dan daha sonra ülkenin başbakan koltuğuna oturan ikinci bayan oldu. Halihazırda İngiliz basını, Turss’ın, Thatcher’ın dış siyasete yönelik sert yaklaşımını benimseyerek kendisini ‘yeni Demir Leydi’ olarak resmettiğini lisana getiriyor.


Diğer bir yandan, Başbakan olsa da parti önderinin seçilmesini ve hatta nazaranvden alınmasını denetlemek de dahil olmak üzere geniş yetkilere sahip olan 1922 Komitesi’nin lideri Graham Brady tarafınca yapılan açıklamaya göre Truss, Avam Kamarası‘ndaki en büyük partinin önderi olarak, Aralık 2024‘e kadar yapılması gereken bir daha sonraki genel seçime kadar başbakanlık nazaranvini üstlenebilecek.


Pandemi döneminde yasadışı zımnî partiler vererek, tacizle suçlanan milletvekilini goreve getirmesi üzerine halkı ve meslektaşlarını ‘masumluğuna’ ikna edemeyen Johnson’ın, İngiltere Başbakanı ve Muhafazakar Parti başkanlığından 7 Temmuz’da istifa ettiğini açıklaması ile parti ortasında başbakanlık yarışı başlamıştı.


Seçim sürecinde konuşulanlar: Truss hangi vaatler ile koltuğa oturacak?


Seçimin vaatleri
ve tartışmaları; İngiltere Merkez Bankası’nın yetkisi, vergi indirimleri ve göçmenleri Ruanda’ya hudut dışı etme konusundaki tartışmalı planın yanı sıra İngiltere’nin kötüleşen ömür maliyeti krizi hakkındaki görüşler çerçevesinde ilerledi.


Ukrayna krizi ile Rusya’ya yaptırım kararları alan Batılı ülkelerin artan enerji, gıda ve yakıt maliyetlerinin İngiltere’yi de vurması, seçimin ana konusu oldu. Ülkede enflasyon 40 yıldır birinci kere Temmuz ayında yüzde 10’un üzerine çıktı. İngiltere Merkez Bankası’nın yıl sonuna kadar varsayımı enflasyon oranını yüzde 13 olarak öngörmesi ve aralık ayından evvel de ülkenin resesyona gireceğini tahmin etmesi üzerine Truss, merkez bakasının faiz oranları konusunda bağımsız karar vermesini engelleyerek yetkilerinin düzenlenmesi gerektiğini açıklamıştı. Merkez bankasının ‘özerk olması’ gerektiği ile ilgili eleştirilen Truss, rakibi Sunak’ın da “Hepimiz için makûs olur, bu bir hata” itirazı ile karşı karşıya kaldı. Sunak halihazırda, pandemi periyodunda işini kaybeden yahut işlerini yürütemeyen insanlara devlet hazinesinden yardım yapma siyaseti ile ülkesinde ön plana çıkmıştı. ondan sonrasında Johnson ile bir daha pandemi devrinde bir partiye katıldığı için para cezasına çarptırılması ve bununla birlikte Hintli bir milyarderin kızı olan karısı Akshata Murty‘nin vergi düzenlemeleri üzerinde incelemeye alınması üzere sebeplerle de sıkça eleştirildi.


Truss ise başbakan adaylığı boyunca, İngiltere’ye yasa dışı yollarla giriş yapanların Ruanda‘ya gönderilmesi ve oraya yerleştirilmesi sonucunın akabinde kamuoyunda tartışmalara niye olarak ‘uluslararası yükümlülüklerini öbür ülkelerin üzerine yıkmakla’ tenkitlerin odağında yer aldı. Truss, seçilmesi halinde göçmenleri Ruanda’ya gönderme planına Türkiye’yi de katmak istediğini söyleyerek milletvekillerine, şayet başbakan olursa bu hususta iki ülke içinde müzakerelere başlayacağının kelamını vermişti.


Avrupa Birliği ve Global Araştırmalar Derneği (ABKAD) Lider yardımcısı Can Baydarol, Birleşik Krallık’ta seçim sonuçlarının açıklanmasının akabinde ülkenin yeni başbakanı olan Truss’ın dünya siyasetinde ve Türkiye ile alakalarda izleyeceği muhtemel politikayı Sputnik’e anlattı.


‘Gaf üstüne gaf yapan biri başbakanlık makamına gelmiş durumda’


Baydarol, Truss’ın tüm tenkitlere karşın seçilmesini Birleşik Krallık’ın iç siyaseti bağlamında kıymetlendirerek şu sözleri kullandı:


“İngiltere için sıkıntı bir seçimdi. Zira biri Hint asıllı başkası de Margaret Thatcher’dan daha sonra yönetecek ikinci bayan olarak adaydı. ötürüsıyla sıkıntı bir seçim oldu ancak anlaşıldığı kadarıyla İngilizler İngiliz olanı seçmeyi tercih etti. Lakin gaf üstüne gaf yapan biri şu an başbakanlık makamına gelmiş durumda. Bunun seçim neticelerina nasıl yansıyacağı, Muhafazakarların bu mevzuda ne kadar gerçek tespit yaptıkları da uzun mühlet tartışılacaktır. Bundan bir kaç hafta öncesine kadar ‘En düzgünü galiba yeniden Boris Johnson ile devam etmek’ halinde de yorumlar vardı. Lakin şu anki imaj bu. İngiltere’nin başında Kraliçe’den daha sonra bir de başbakan olan iki tane hanımefendi bulunuyor.”


‘Johnson’a duyulan en büyük rahatsızlık, izlediği siyasetler kararında Rusya’nın açık maksat haline getirilmesiydi’


Truss’ın izleyebileceği dış siyaset ile ilgili de gündemdeki Ukrayna krizinden bahseden Baydarol,Ukrayna ve Rusya konusunda Truss’ın epeyce fazla bir şey yapacağını sanmıyorum. Zira sonuçta İngiltere’nin dış siyaseti ABD ile fazlaca paralel giden bir siyaset. aslına bakarsan Johnson’a duyulan en büyük rahatsızlık, izlediği siyasetler kararında Rusya’nın açık amaç haline getirilmesiydi. Burada bir yumuşama olabilir mi, Truss ‘yeniden Rusya ile bir ortak yol bulma arayışına gidebilir mi’ konusuna şu evrede ihtimal vermiyorum” şeklinde konuştu.


‘Türkiye ile alakaların fazlaca da berbat olmayacağı açık, İngiltere tekrar Ortadoğu oyununda müdahil olma amacında’


Bayradol, Türkiye ile bağlantılarda Truss’ın tutumunu ve yasadışı göçmenler konusunda yaptığı açıklamaları kıymetlendirerek şunları aktardı:

“Türkiye şu an istiap haddini doldurmuş vaziyete. Yalnızca Truss’ın istemesi yetmiyor, beraberinde Türkiye’nin de kendi gerçekleri çerçevesinde buraya bakması lazım. Türkiye’nin şu saatten daha sonra alabileceği daha fazla göçmen yok. Burada öteki kelamlar söylenir mi bilemem fakat bu epeyce bilinmeyen kapılar gerisinde olabilecek bir şeydir. Bunun haricinde da Türkiye ile münasebetlerin epey da makûs olmayacağı açık. Zira Brexit olur olmaz İngiltere’nin birinci yaptığı özgür ticaret mutabakatı Türkiye ileydi. Zira İngiltere bu türlü de tekrar Ortadoğu oyununda da müdahil olma gayesinde ve bunu gizlemiyorlar. Truss da bu siyasetlerin seyircisi olacaktır, Türkiye ile uygun geçinmek İngiltere’nin menfaatine olur.”
 
Üst